Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) quy định rõ việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm, năng lực và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ.
Theo đó, việc tuyển dụng
viên chức được thực hiện theo hai hình thức: thi tuyển và xét tuyển. Các đơn vị sự nghiệp công lập được chủ động lựa chọn phương thức phù hợp với đặc thù ngành, lĩnh vực hoạt động, hướng tới mô hình quản trị hiện đại, chuyên nghiệp.
Đáng chú ý, dự thảo bổ sung cơ chế tiếp nhận trực tiếp người có kinh nghiệm công tác ở khu vực công hoặc tư vào làm viên chức, thay vì chỉ áp dụng hình thức thi hoặc xét tuyển như trước. "Cách làm này nhằm thu hút nhân lực chất lượng cao và tạo tính linh hoạt trong bổ sung nguồn nhân sự cho khu vực công", đại diện Bộ Nội vụ cho biết.
Dự thảo luật cũng mở rộng quyền của viên chức, cho phép viên chức được ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp, tham gia góp vốn hoặc điều hành doanh nghiệp nếu pháp luật không cấm, đồng thời đảm bảo đồng bộ với các quy định của pháp luật chuyên ngành về khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo.
Một thay đổi quan trọng khác là việc xác định rõ 3 nhóm vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập, gồm vị trí việc làm quản lý; vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ và vị trí việc làm hỗ trợ.
Cùng với đó, Luật cũng thể chế hóa các chính sách khuyến khích viên chức đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho biết, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành với việc chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm, đáp ứng yêu cầu đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị như tinh thần Kết luận 121 của Trung ương.
Theo đó, việc thi tuyển, xét tuyển và tiếp nhận viên chức căn cứ vào năng lực, hiệu quả công việc, thay vì chỉ dựa trên văn bằng hay thâm niên.
Lần đầu tiên, Luật Viên chức (sửa đổi) đặt ra cơ chế liên thông giữa khu vực công và khu vực tư, nhằm tạo điều kiện để thu hút nhân lực chất lượng cao vào khu vực sự nghiệp công lập.
Cụ thể, dự luật cho phép tiếp nhận vào làm viên chức đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, kinh nghiệm, kể cả người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài có trình độ cao đang sinh sống tại Việt Nam.
Ngoài ra, các đơn vị sự nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đặc thù như văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao, có thể ký hợp đồng trực tiếp với cá nhân có năng khiếu, năng lực mà không phải thực hiện quy trình tuyển dụng viên chức như thông thường.
Ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành quy định cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác ngoài nơi công tác, nếu pháp luật không cấm.
Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) đang được Bộ Nội vụ xây dựng được đánh giá là một bước tiến mạnh mẽ trong cải cách thể chế, tạo môi trường làm việc cạnh tranh, linh hoạt và công bằng hơn cho đội ngũ viên chức.
Những đổi mới này không chỉ giúp tăng tính cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, mà còn mở ra cơ hội để viên chức nâng cao thu nhập, phát triển nghề nghiệp đa dạng hơn, phù hợp xu hướng thị trường lao động hiện đại.
PTT